[ Pobierz całość w formacie PDF ]
prezentacji materiału dokumentacyjnego byłby korzystniejszy dla czytelnika. Być może jest
to spowodowane tym, że w większości cytowane pozycje bibliograficzne w języku
angielskim nie są dostępne w polskich księgozbiorach.
Na tle wszystkich wykorzystanych prac w tworzeniu podręcznika może wydawać się
skromny zakres 13 publikacji (z bardzo bogatego dorobku naukowego jego autora), które
zostały włączone do opracowania poszczególnych rozdziałów. Jak można z tego sądzić,
również w tym przypadku wystąpiła ostra selekcja materiałów. Są to faktycznie prace
twórcze, mające istotne znaczenie dla rozwoju światowego dorobku naukowego. Powołując
się na nie prof. W. Osiński nie próbuje szczególnie eksponować ich wartości, co świadczy o
skromności badacza, ale również o osobowości właściwej tylko dojrzałym naukowcom. Poza
tym znający dorobek prof. W. Osińskiego dostrzeże na pewno przeniesienie do I i II wydania
Antropomotoryki dużych fragmentów z jego wcześniejszych opracowań zagadnień
motoryczności człowieka. Było to działanie celowe i przemyślane. Mówią o tym słowa
zamieszczone rozdziale wstępnym (s. 8): Wyjaśnienia wymaga i to, że jeśli autor tego
podręcznika decydował się na korzystanie z jakiś fragmentów własnych prac wcześniej
napisanych, to zawsze starał się je przejrzeć, uzupełnić i zaktualizować .
Na zakończenie refleksji nad rozszerzonym wydaniem podręcznika Antropomotoryki prof.
W. Osińskiego warto podkreślić szczególne jego znaczenie dla dydaktyki. Jest to bowiem
ciekawe wyjście naprzeciw postulatom metodyki wychowania fizycznego, rehabilitacji i
rekreacji odnośnie do stworzenia przejrzystej i naukowo podbudowanej podstawy
teoretycznej kształtowania sprawności fizycznej człowieka w różnych okresach ontogenezy.
W związku z tym procesowi wyjaśniania i opisu uwarunkowań zdolności motorycznych oraz
uczenia się i nauczania czynności ruchowych towarzyszy równoległa dążność do określenia
możliwości osiągania pożądanego poziomu adaptacji funkcjonalnej człowieka do określonych
bodzców środowiskowych. Warto podkreślić, że w recenzowanej pracy po raz pierwszy w
naszym kraju celowość działań w tym zakresie została bardzo mocno powiązana z
interesującą koncepcją oceny sprawności fizycznej pn. Health-Related-Fitness ( sprawność
zorientowana na zdrowie ). Wyrosła ona na podstawach stworzonych w ramach kierunku
interpretacyjnego omawianego zjawiska, nazywanego fizjologiczno-medycznym. Już od
dłuższego czasu propaguje się ją w USA, Kanadzie i krajach zachodniej Europy. Jej idea
opiera się na innych założeniach niż te, które są znane i nadal rozpowszechniane w Polsce w
takich kierunkach interpretacyjnych sprawności fizycznej, jak: motoryczny, behavioralno-
kulturowy, mechanistyczno-biologiczny.
W takiej sytuacji trudno jest pogodzić w naszym kraju dotychczasowe rozumienie istoty
motoryczności człowieka, jej uwarunkowań, diagnozowania oraz możliwości doskonalenia w
różnych okresach ontogenezy człowieka z tym, co stworzono i uważa się za wartościowe w
innym kręgu kulturowym. Czy udało się to zadanie rozwiązać z sukcesem autorowi
Antropomotoryki? Jestem przekonany, że nie można byłoby lepiej dokonać wglądu w to, co
zostało zrobione w zakresie badań naukowych ww. problematyki w Polsce oraz USA,
Kanadzie i krajach zachodniej Europy. Dzięki dużej erudycji oraz wiedzy z nauk
podstawowych i o charakterze eksplikacyjno-aplikacyjnych, prof. W. Osiński dokonał
syntezy rozproszonych, często niespójnych i przyczynkowych badań w logicznie
uporządkowaną całość. Oczywiście, na efekcie takiego działania piętno wycisnęła autorska
wizja nauki o czynnościach ruchowych człowieka, nazwanych w Polsce antropomotoryką lub
jak chcą inni teorią motoryczności, a za granicą bardziej opowiadają się za jej określeniem
jako Human Kinetics.
Czy w takim kierunku będzie ewoluował rozwój polskiej antropomotoryki? Podobne pytanie
postawiłem również w tytule niniejszej recenzji: skąd wychodzimy i dokąd idziemy w
poznawaniu motoryczności człowieka? Sądząc po dotychczasowych głosach dyskusyjnych
mam prawo sądzić, że nowe wydanie książki prof. W. Osińskiego może stać się zaczynem
dalszych poszukiwań badawczych i twórczych w zakresie syntezy dotychczasowej wiedzy na
[ Pobierz całość w formacie PDF ]