[ Pobierz całość w formacie PDF ]
- melasa ma du\ą wartość energetyczną, poniewa\ 50% jej s.m. stanowi cukier, słu\y do
produkcji pasz melasowych oraz produkcji alkoholu, kwasu cytrynowego, dro\d\y.
W budowie korzenia spichrzowego buraka wyró\nia się:
- Głowę górna część korzenia, z której wyrasta rozeta liści. Znajduje się zwykle nad
ziemią, jest najubo\sza w składniki pokarmowe i najbardziej zdrewniała.
- Szyję nie wyrastają na niej ani korzenie boczne, ani liście, jest mniej zdrewniała
w porównaniu z głową i odznacza się znaczną zawartością substancji zapasowych
- Korzeń właściwy znajduje się całkowicie w glebie, wraz z szyją stanowi najbardziej
wartościową część rośliny. Wyrastają tu korzenie boczne (zwykle z dwu bruzd).
- Końcową jego część stanowi cienki ogon, sięgający niekiedy do 2 m w głąb gleby.
Burak cukrowy wykształca jednolity typ korzenia, kształtu sto\kowatego.
W niesprzyjających warunkach uprawy mo\e dojść do powstawania zniekształceń i wad
korzeni, co obni\a jakość uzyskiwanego plonu. Liście są ogonkowe, uło\one spiralnie
i tworzą rozetę, blaszki liściowe są du\e, błyszczące. Liście łodygowe są mniejsze i osadzone
na krótkich ogonkach. Kwiatostan ma postać kłosa lub wiechy. Owoc kłębek jest zło\ony,
zwany owocostanem.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Burak pastewny
Pierwsze formy buraka, które mo\na uznać za pastewne, były znane ju\ w staro\ytności
i średniowieczu. W XVIII w. zajął miejsce ugoru w tradycyjnej trójpolówce. Powierzchnia
jego uprawy wzrastała do II wojny światowej, natomiast po wojnie uległa znacznemu
zmniejszeniu, co związane jest głównie z pracochłonnością oraz rozpowszechnieniem uprawy
kukurydzy.
Jest gatunkiem o wysokiej zdolności plonowania, plony mogą być nawet dwukrotnie
wy\sze ni\ u buraka cukrowego. Korzenie traktowane jako soczysta pasza objętościową dla
bydła, owiec, kóz. Ze względu na du\ą zawartość wody korzenie buraka pastewnego stanowią
paszÄ™ sezonowÄ… w okresie jesieni i wczesnej zimy.
Skład chemiczny korzeni buraka pastewnego zale\y przede wszystkim od odmiany, ale
równie\ warunków klimatyczno glebowych.
Korzenie buraka pastewnego są znacznie płycej zagłębione w glebie i posiadają ró\ne
kształty: mamutowaty, walcowaty, sto\kowaty, jajowaty. Barwa skórki jest od białej poprzez
\ółtą, pomarańczową do czerwonej.
Marchew
Znana była ju\ w staro\ytnej Grecji i Rzymie. Występuje w stanie dzikim na wszystkich
kontynentach. W Polsce wzmianki o uprawie marchwi pochodzÄ… z XV w., a jako warzywo
znajduje się na trzecim miejscu po kapuście i pomidorach. Marchew jest uznawana za paszę
dietetyczną, łatwo strawną, szczególnie korzystnie oddziaływuje przy zapaleniu narządów
trawiennych i w chorobach dróg oddechowych. Jest równie\ paszą mlekopędną. Szczególnie
cenna w \ywieniu młodych zwierząt ze względu na du\ą zawartość karotenu. Plony wahają
się w szerokich granicach w zale\ności od gleb, na jakich jest uprawiana.
Korzeń marchwi jest palowy, mo\e rozwijać się do głębokości 150 cm, natomiast korzeń
spichrzowy towarowy osiąga długość do 20 25 cm i mo\e posiadać kształt cylindryczny,
sto\kowaty, walcowaty. Korzenie przybyszowe wyrastajÄ…ca czterech bruzdach korzeniowych.
Liście pierzastodzielne. Kwiatostanem jest baldachogrono.
Brukiew
Pochodzi z rejonu Morza Zródziemnego. W staro\ytności była ju\ znana w Grecji
i Rzymie i stąd rozprzestrzeniła się po całej Europie. W wiekach średnich była wraz z rzepą
głównym po\ywieniem ludności wiejskiej. W Polsce uprawiana głównie na paszę oraz
w niewielkich ilościach jako warzywo.
Znaczenie gospodarcze jest niewielkie i uprawiana jest na niedu\ej powierzchni. WadÄ…
jej jest du\a zawartość wody oraz du\e wymagania wilgotnościowe. Zaletą jest mała reakcja
na okresy chłodów w lecie, odporność na przymrozki wiosenne oraz mo\liwość uprawy
[ Pobierz całość w formacie PDF ]